Lenistwo to przypadłość, z którą trudno się walczy. Wynika to nie tylko z braku odpowiedniej motywacji, ale przede wszystkim z tego, że "nicnierobienie" jest bardziej atrakcyjne, niż wypełnianie kolejnych, nie zawsze przyjemnych obowiązków, dlatego najważniejsza jest strategia.
Dobrze interpretuj sygnały
Lenistwo nie bierze się znikąd. Zwykle pojawia się w konkretnych sytuacjach i jest jednym z sygnałów, który jest wysyłany przez organizm, dlatego zawsze, gdy odczuwany jest brak energii, chęci do działania czy obojętność, warto przeanalizować, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy.
Na nasilenie się lenistwa wpływa zarówno pogoda (trudniej się pracuje, jeśli jest pochmurno, szaro, ciemno), przeciążenie obowiązkami, strach lub stres związany z sytuacją osobistą czy zawodową.
Na nasilenie lenistwa mogą wpływać też:
• niechęć do swojej pracy,
• sytuacja globalna (pandemia, wojna),
• głośne otoczenie,
• problemy zdrowotne (zdrowie psychiczne lub fizyczne),
• dużo czynników rozpraszających (przebodźcowanie).
Jeśli uda się określić przyczynę lenistwa, zdecydowanie łatwiej będzie się przeciwstawić problemowi. Nie z każdym da się wygrać, ale potrafiąc go nazwać, można dać sobie więcej czasu czy inaczej rozplanować obowiązki.
Przygotuj listę obowiązków
Kluczowe w walce z lenistwem jest poznanie wszystkich zadań, które należy wykonać w danym dniu czy tygodniu. Mając wykaz wszystkich zadań można oszacować, ile czasu zajmie ich realizacja. Jednak przede wszystkim można nadać im odpowiedni priorytet. Są zadania, które trzeba wykonać i nie można ich odkładać, są takie, które wymagają mało czasu, są proste a zalegają od dawna i można je zrealizować bez większego wysiłku.
Na liście pojawiają się też zadania mniej pilne, niepotrzebne lub takie, które jeśli nie zostaną zrealizowane, nie przyniosą poważniejszych konsekwencji. Mając plan działania na cały dzień, można zdecydować ile z tych zadań da się faktycznie zrobić przy posiadanym poziomie energii.
Warto też duże i trudniejsze obowiązki podzielić na kilka mniejszych. W ten sposób zadanie wyda się łatwiejsze i krótsze w realizacji. Należy pamiętać również, że podejmując walkę z lenistwem nie trzeba robić od razu wszystkiego. Nawet w połowie zrealizowana lista jest lepsza, niż brak jakichkolwiek działań.
Nagrody i przerwy
W walce z lenistwem potrzebna jest odpowiednia motywacja. Nie da się realizować zadań mając świadomość, że nic w zamian się nie dostanie lub nic miłego nie czeka na nas po zakończeniu obowiązków. Można zatem ustalić sobie, że po zakończeniu niewielkiej czynności ma się kilka minut przerwy, spacer czy chwilę z serialem lub książką. Za zrealizowania wszystkich zadań z listy również można przyznać sobie drobną nagrodę.
Warto też na początku ustalić sobie czas na działanie i na przerwy. Dotyczy to zarówno obowiązków zawodowych, jak i domowych. Najlepiej sprawdza się (w początkowej fazie) pół godziny lub godzina pracy, 15 minut przerwy. W ten sposób, mając świadomość, że za chwile będzie przerwa, łatwiej jest wykonywać obowiązki.
Wyznacz cele i korzyści
Poza niewielkimi nagrodami skuteczne w walce z lenistwem jest wyznaczenie sobie celów lub długoterminowych korzyści wynikających z podejmowanych działań. Jeśli są to obowiązki zawodowe, cele te dużo łatwiej wskazać (np. awans, podwyżka, lepsze warunki współpracy czy lepszy kontrakt w przyszłości).
Jednak również realizując inne zadania czy obowiązki, cele i korzyści można sobie wyznaczyć. Przykładem tego jest wyjście ze znajomymi, oddanie się ulubionej lekturze, zakupy czy cokolwiek innego, co sprawia przyjemność, na co warto czekać i będzie stanowiło dobrą motywację do działania. Nie muszą to być rzeczy materialne.
W ten sposób realizacja nawet najtrudniejszego zadania będzie bardziej przyjemna, a tym samym łatwiej będzie zmotywować się do realnego działania. Świadomość nagród sprawia, że pozornie bezcelowe czynności nabierają nowego znaczenia.
Nie zniechęcaj się
Brak chęci do działania, oddawanie się błogiemu lenistwu jest łatwiejsze, niż podejmowanie kolejnych czynności. Jeśli ktoś odkładał realizację poszczególnych obowiązków w nieskończoność, z czasem stało się to jego nawykiem, dlatego nie należy oczekiwać, że po jednym dniu (lub po kilku godzinach) sytuacja zmieni się diametralnie. Nie zacznie się nagle robić wszystkiego z należytym zapałem i w krótkim czasie. W procesie tym ważna jest cierpliwość i dystans do siebie.
Jeśli okaże się, że początkowo, z listy udało się zrealizować tylko jedną czy dwie rzeczy lub wykonano tylko łatwiejsze zadania, nie trzeba się zniechęcać. Jest to i tak więcej, niż wykonano wczoraj.
Nie można też porównywać się do siebie sprzed kilku miesięcy czy lat, gdy tej energii czy zapału było więcej. Warto pracować "tu i teraz" i na tych efektach się skupić. Jeśli każdego dnia uda się zrealizować choć jedną rzecz więcej z listy, jest to sukces który warto docenić i świętować. Zmiana sposobu postrzegania siebie i swoich możliwości, to kluczowa rzeczy w walce z lenistwem. Jeśli organizm nie ma siły wykonać wszystkich zajęć, warto je szeregować od najważniejszego do najmniej istotnego. W ten sposób wykona się najważniejsze zadania, a te mniej istotne będzie można zrealizować w innym terminie.
Docenianie swoich wysiłków jest bardziej motywujące do działania, niż krytykowanie siebie za to, że nie zrobiło się czegoś.
Podsumowanie
Najskuteczniejszym narzędziem w walce z lenistwem jest przekonanie siebie, że brak zaległości pozwoli na szybsze oddawanie się ulubionym czynnościom lub pozwoli na zdrowe leniuchowanie. Walka z lenistwem jest długa i wymaga wytrwałości, ale warto ją podjąć.
